Μικρές Γκρίνες Μιας Γυναίκας, Χίβα Παναχί

Αν επιστρέψεις από τις πεδιάδες
Με την πνοή του βοριά θα ψάχνεις το άρωμα μου
Με την βροχή θύμηση της ψυχής μου
Και με τον ήλιο τα δάχτυλα μου
Στην επιστροφή από τις πεδιάδες ....

Ήττα, Χίβα Παναχί

                                  Ήττα  

Είτε απλά, είτε δύσκολα, 

Δες την ήττα 

Προσπάθησε να καρφώσεις το βλέμμα σου στο βλέμμα της
Αυτή είναι η θεά των ημερών που ξεχειλίζει η ζωή μας από τη παρουσία της 

Δες τις φλόγες που πετάει για να σπάσει τους πάγους των έργων μας 

Ήττα, θεά των ημερών που είναι ρέουσα 

 Στοχάσου τα σύντομα  στολίδια της χαράς πώς  ξεθώριασαν

 Σεργιανίζει  αυτή και   πανηγυρίζει την  ήττα μας …..

     

2007, Αθήνα 

Σημείο του Δεκατέσσερις, Χίβα Παναχί

Σημείο του Δεκατέσσερις, Χίβα Παναχί   

Τι είναι η πατρίδα;

εκτός από το ζεστό ψωμί το πρωί

τους στοίχους των νανουρισμάτων

Ελευθερία  να ρέει σταγόνα σταγόνα από τα μαλλιά

πιο πέρα ένα σπίτι για να χαμογελάμε

φωνάζοντας μάνα και πατέρα

σε σημείο του απέραντου  

να κερνάμε μικρά παιδιά ψωμί

πόση  χαρά έχει η πατρίδα;

τυλιγμένη  στις ανάσες του ηλίου

και χορεύεις κυκλικά 

                                                                                   

  με το λοξό καθρέπτη του μέλλοντος 

  στο απέραντο όλα υπάρχουν

τα  μολυβιά τα χρωματιστά

ριγμένα ποιήματα σε χαρτιά του βοριά

σημείο του 2014

να αναπνέεις άνοιξη

να υπάρχεις άνοιξη

στο απέραντο είναι η πατρίδα

Χίβα Παναχί  

Αθήνα 

Μικρές Γκρίνιες Μιας Γυναίκας, Χίβα Παναχί

Αισθάνομαι τόσο πρωτόπλαστη και ταυτόχρονα  τόσο σημερινή στην συκιά της ποιητικής τέχνης, αδιάκοπα υπάρχεις ενώ  χάνεσαι με την ίδια ένταση  σε βάθος του χρόνου.  

,Χίβα Παναχί, Μικρές Γκρίνιες Μιας Γυναίκας

Το υγρό φως ήταν που μίλησε

Μικρές Γκρίνιες Μιας Γυναίκας

Η γνώση της αγάπης ακόμα σε εποχές απώλειας που εξελίσσεται ο βαθύτατος πόνος  εμπεριέχει φως, από την άλλη η  συγκίνηση κινητοποιεί έναν ολόκληρο κόσμο μπροστά μας. Αυτός ο άγνωστος κόσμος που είναι εν εξέλιξη προκαλεί και άλλο πόνο, ενώ  μια στο 
τόσο έρχεται η  Μεγαλειοτάτη  αγάπη με το φως στο χέρι 

Χίβα Παναχί, Μικρές Γκρίνιες Μιας Γυναίκας

Είμαι η ορθόδοξη ενός μακρινού ποιήματος 
σε προσμονή της δοξολογίας 
καθώς σπαράζομαι σε πόνο 
φωνές χαμένες στα ματιά 
ανάσταση 
Χίβα Παναχί

که‌بوودوه‌نده‌کان له‌ ژێر ماشینی مه‌رگدان /دوکتور هیوا حۆسێن په‌ناهی

که‌بوودوه‌نده‌کان له‌ ژێر ماشینی مه‌رگدان   

دوکتور هیوا حۆسێن په‌ناهی*

به‌ ئاوڕدانه‌وه‌یک به‌ مێژووی سیاسی سه‌ده‌کانی ۱۸ تا ۲۰ وڵاتانی زل هێزی ئه‌و ده‌م وه‌ شێوه‌ی هه‌ڵسوکه‌وتییان له‌ باری جوگرافیای ئابووری و سیاسییه‌وه‌ له‌ ناوچه‌ی رۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست له‌ لایه‌ک وای ده‌خواست که‌ پاش 'شۆرشی تکنۆلۆژی 'له‌ وڵاته‌کانیان بۆ پاراستنی به‌رژه‌وه‌ندییه‌ کانیان ئالیکار و یارمه‌تیده‌ری ده‌سه‌ڵاته‌ سه‌رکوتکه‌ره‌کان و ئه‌مه‌ی پێ ده گوترێت 'ماشینی مه‌رگ' بوون.هه‌ر له‌ درێژه‌ی ئا ئه‌م سیاسه‌ت گه‌له‌وه‌یه‌ که‌ سێ رژێمی له‌ ناوچه‌که‌ پاش 'ئیمپراتووری عوسمانی' درووست ده‌بن.

۱. تورکیه‌ که‌مالیستی، سوریه‌ ی بعسی، عێراقی بەعسی یه‌. رژێمی ئێران وه‌ک خۆی ده‌ست مایه‌وه‌ له‌ قاڵب و قه‌واره‌ی وا هه‌یبوو وه‌ پاش شه‌ڕی یه‌که‌می جیهانی  به‌ سه‌پاندنی په‌یمانامه‌ی 'لۆزان ' وه‌ ته‌نیا داکۆکی له‌ ئایین وه‌ باس کردن له‌ کورد وه‌ک ' نه‌ته‌وه‌ ' نه‌ک قه‌ده‌خه‌ کرا به‌ڵکه‌م به‌ به‌ هێز کردنی ماشین و میکانیزمی ' مه‌رگ و ته‌فرووتوونای ' گه‌له‌ مێژوویه‌کانی ناوچه‌ ' پشتگیری دۆزییه‌وه‌وه‌ ئینجا به‌ هێنانه‌ گۆڕی واتای 'که‌میینه‌' له‌ ژیانی رۆژانه‌ی سیاسیدا باوبوووه‌ به‌ سه‌رماندا سه‌پێندرا.  'ماشینی مه‌رگ ' ده‌سه‌ڵاتدارنی زاڵ به‌ سه‌ر کوردوستاندا له‌ ماوه‌ی دوو سه‌ده‌ی رابردوودا هێنده‌ کارییان کردووه‌ له‌ سه‌ر ئه‌مه بابه‌ته‌ که‌ ده‌کرێ بڵیێن وه‌ک بزمار رێژکردنی ئاوه‌ز ورۆحی کورد بێ وایه‌ که‌ هه‌ر ده‌م به‌ زامه‌وه‌ بتلێته‌وه‌و توانای گه‌شه‌ی لێ زه‌وت بکات وه‌ک جه‌سته‌یه‌ ک که‌ به‌ ته‌نیا نه‌ مردووه‌ به‌ڵام ره‌گ و ره‌نگ وجوڵه‌ی ژیانی نییه‌ بمێنێته‌وه‌.

به‌ڵام له‌ کوتاییه‌کانی سه‌ده‌ی ۲۰ دا به‌ تایبه‌ت پاش ' شه‌ڕی یه‌که‌می که‌نداو ' ولایه‌ته‌ یه‌کگرتووه‌کانی ئامریکا به‌ سه‌رکووتکردنی ' رژێمی فاشستی عێراق ' له‌ ساڵی ۱۹۹۲ دا کۆتای به‌ ئه‌و سیستمه‌ ئابووری و ژئۆپۆلیتیکه‌ی داڕزاوه‌ دا به‌ دانانی ' هێلی ۳۶ ' ده‌ره‌جه بۆ کورده‌کانی باشووری کوردوستان له‌ هه‌مان کاتدا ئا ئه‌م گۆرانکارییه‌ گرینگه‌ بوو به‌ پشتیوانی یاسای و به‌ شێوه‌یه‌ک له‌ شێوه‌کان واتای ' که‌مینه‌ی ' سڕییه‌وه‌ وه‌ ده‌کرێ بگوترێ شه‌ڕی ناو خۆ وه‌ زۆر لایه‌نی دیکه‌ هه‌م ئه‌ وده‌م و تا هه‌نووکه‌ش به‌ کار نه‌گیراوه‌ بۆ داکۆکی پاڵپشتی کێشه‌ ی کورد.

ئێمه‌ له‌و گه‌لانه‌ی دونیای مرۆڤایه‌تین که‌ ده کرێ خۆمان به‌ گه‌لانی خاوه‌ن 'گۆڕ 'پێناسه‌ بکه‌ین، خه‌ڵکی مه‌هاباده‌ له‌ تاران نێژراوه‌، خه‌ڵکی بارزانه‌ له‌ میسر نێژراوه‌، خه‌ڵکی ئامه‌ده‌ له‌ پاریس نێژراوه‌، خه‌ڵکی سنه‌یه‌ له‌ سیدنی نێژراوه‌ ئا ئه‌مه‌ش بۆ سیاسه‌ته‌کانی ده‌سه‌ڵاتدارانی ده‌زگاو و ماشێنی مه‌رگ ده‌گه‌ ڕێته‌وه‌. به‌ درێژایی ته‌مه‌نی هه‌ر کامه‌ له‌م دهسه‌ڵاتگه‌له‌ ئێمه‌ ته‌فرو تووناو کراوین وه‌ هه‌نووکه‌ لایان په‌سه‌ند نییه‌ و ه‌ زێده‌ڕه‌وی نییه‌ که‌ بڵیێن که‌ ماشین وه‌ مکانیزمی مه‌رگی کورد ژیانی سیاسی به‌ ئه‌مان به‌خشیوه‌و ده‌به‌خشێ و ه‌ به‌ چه‌ند جۆرکه‌ به‌ کورتی ئاماژه‌ی پێده‌که‌م.

*له‌ سه‌ره‌تادا به‌ جێنۆسایدی راسته‌وخۆی کورد

*به‌ تێرۆری که‌سایه‌تییه‌ تایبه‌ته‌کانی گه‌لی کورد له‌ رۆژاوا، وه‌ک تێرۆری د. قاسملۆ وه‌ هاوڕێیانیان یه‌ک له‌ دوای یه‌ک

*که‌ڵک وه‌گرتنی کورد به‌ دژی کورد وه‌ شه‌ڕی براکوژی له‌ قاڵب و قه‌واره‌ی جیا جیادا.

*کوشتنی رووناکبیرانی ناو خۆی پارچه‌ جیا جیاکانی کوردوستان له‌ لایه‌ن ئه‌و ده‌وڵه‌تانه‌ی گه‌له‌کامانی تێدا دابه‌شکراوه‌.*تێکدانی حزبه‌کان وه‌ک سیستمی دیمۆکراتیانه‌ی وا خاوه‌نی بوون وه‌ هه‌وڵ دان بۆ سڕینه‌وه‌ی سه‌ر چاوه‌ ی باوه‌ڕی شۆڕشگێڕی له‌ بناخه‌و بنه‌ماکانیان بۆ وێنه‌ دابه‌ش بوونی حیزب و پارته‌ شۆڕشگێره‌کانی کوردوستانی ئێران.

* ناڕاسته‌وخۆ ڕاهێنانی دڵ دیده‌و هزرمان به‌ تێپه‌ران به‌ سه‌ر ئه‌و هه‌واڵ و باسانه‌ی  وا بریتین له‌    زیندانی بوون یا خود کوشتنی خه‌ڵکی ره‌ش ورووتی کورد له‌ ئه‌ مبه‌ر و ئه‌وبه‌ر.

ماشێنی مه‌رگ به‌ ئه‌مه‌ش رانه‌وه‌ستاوه‌ بۆیه‌ چالاکڤانانی کورد له‌ کوت و به‌ندا هێنده‌ ئه‌شکه‌نجه‌ ده‌ده‌ن به‌ مه‌به‌ستی زه‌وت کردنی هه‌ر جۆره‌ ژیانێکی مرۆڤی گه‌ر هات و ناچار کران ئازاد بکرێن.

هه‌ڵوێستی ئێمه‌ وه‌ ئه‌رکی مرۆڤانه‌مان ده‌بێ چی بێ؟

 وه‌ک له‌ سه‌ره‌تادا باسمان کرد دونیا وه‌ خه‌ریته‌ی ئابووری و ژێۆپۆڵیتیکی گه‌شتووته‌ قۆناخێکی دیکه‌ و له‌ له‌ پله‌ی نوێ دا خۆی ده‌نوێنی و، ده‌رفه‌تێکه‌ بۆ گه‌لانی مێژوویی که‌ ئه‌وه‌ی وا شایانیانه‌و مرۆڤییه‌ له‌ مێژووی مرۆڤایه‌تی وه‌ربگرنه‌وه‌. ئه‌مه‌ش مسۆگه‌ر نابێ به‌ ڕێز گرتن له‌ ئه‌مه‌ی که‌ هه‌ین وه‌ شانازی کردن به‌ ئه‌و شتانه‌ی وا جێگه‌ی شانازین وه‌ به‌ چاوی  بیرو تێرامان بۆ هه‌ڵه‌کانمان.

ده‌توانین بلێین که‌ ئه‌و گه‌لانه‌ی فێر نه‌بوون وه‌ به‌ هه‌ر شێوه‌یه‌ک هه‌وڵیان ده‌اوه‌ خۆیان له‌ خۆیان و پێناسه‌ پیرۆزه‌کانیان بسڕنه‌وه‌ بێ گۆمان له‌ ئاکامدا ون ده‌بن و مێژوو له‌ بیریان ده‌کات.

ناوچه‌که‌ له‌ وه‌رچه‌رخانێکی نوێدایه‌و خه‌بات سه‌ره‌کی رۆڵی سه‌ره‌کی گه‌لان ده‌ینوێنن و دیاری ده‌که‌ن بۆیه‌ ئامه‌د و مه‌هاباد وقامیشلی و کۆیه‌ی ' حاجی قادری ' ئه‌ی ره‌قیب ' ده‌ڵێنه‌وه‌وه‌و  داوامان لێ ده‌که‌ن به‌ ناوی ئاخی خۆشی نه‌دیووی کوردوستانه‌وه‌ ئه‌م جاره‌ هاو ده‌نگ بین تیشه‌ له‌ ریشه‌ی خۆمان نه‌ده‌ین، چیتر کات بۆ نه‌زان کاری نه‌ماوه‌ وه‌.

هه‌ر بۆیه‌ کاک سدیق که‌بوودوند ده‌نگێکه‌ و مرۆڤێکی کورده‌ که‌ به‌ مانگرتنی خۆی و کێشانی ئه‌م هه‌موو ده‌رده‌، بانگه‌واز له‌ گه‌لی ته‌فرووتوونای کورد ده‌کات- که‌ نا بلێن به‌ "ماشێنی مه‌رگ له‌ لایه‌ن داگیرکه‌ران"، نا بڵێن به‌ هه‌موو شێوه‌ مکانیزمێک وا ئێمه‌ له‌ ئێمه‌ ده‌سڕێته‌وه‌..

* مامۆستای زانسته‌ سیاسی کۆمه‌ڵایه‌تییکان، زانکۆی پاندیۆس، ئاسینا

Χίβα Παναχί: Χωρίς τίτλο

Ανανεώνω τη σχέση μου με τα ψαριά
Στο άρωμα της μανάς μου
Με τα νανουρίσματα της στο θαλασσινό φως
Χίβα Παναχί
Αθήνα, 

:هیوا حوسین په‌ نا هی ئامێزی خۆل و خه‌ون

به‌ ناو زه‌ویدا بڵاوه‌ ده‌کات،
به‌ره‌و ئاسمانه‌کان
له‌ ناو رێگادا هه‌ڵده‌کشێت
سوتماکی سڕی ئه‌م وه‌رزه‌ی پێیه‌وه‌
هه‌م بڵێسه‌ی ئاوره‌
روومه‌ته‌کان،شکڵ و شه‌مایله‌ جیاوازه‌کان
یه‌ک له‌ دوای یه‌ک دێن و ده‌رۆن،
ئاوو خۆڵ وخه‌ون
پێکرا سه‌ما ده‌کان
ده‌سته‌کان،په‌نجه‌کان،چاوه‌کان
به‌رد بارانیم ده‌که‌ن
رۆحم به‌ ناو قه‌دی شعرێکی مه‌له‌ویدا
به‌ خۆر ده‌گریت
فریشته‌که‌م خۆف مه‌که‌
ئێمه‌ خه‌ملاوی ده‌شتی ئه‌رژه‌نگین.
هیوا حوسین په‌ نا هی
ئا سینا

8.4.2012