,Χίβα Παναχί :του θεού τα λάθη

Το όνομα μην μπερδεύεις, του θεού τα λάθη
τον Άδη μέρος ευτυχίας μην πειράξεις
κρυμμένο το γλυκό αγκάθι
μυστική μυρωδιά ξεραμένα άνθη
έτσι ως γεγονός η επιστροφή στο 'Άδη
Χίβα Π

26.9.2011 

Αθήνα

Χίβα Παναχί :Ένας άνθρωπος από στάχτη

Τα όνειρα έρχονται από μακρινά μέρη
Η πέτρα , τα πουλιά ,Και εγώ παίρνουμε νέα μορφή ζωής
Τα όνειρα έχουν το δικό τους δρόμο
Και εμείς σαν όνειρα μακρινά ζούμε πια
Χίβα Παναχί

•  25.7.2011

Αθήνα

 

 

 

Από τις μικρές γκρίνιες μιάς γυναίκας ,Χίβα Παναχί

Θυμάμαι  την λεύκη  μάτια του άνεμου

Κυκλικά να αγκαλιάζει  τη βροχή

 Θυμάμαι πώς χλόμιασα  

Στιγμιαία οι ρυτίδες του πάθους κρύφτηκαν στα στήθη μου

Έτσι θα είναι  λυγισμένη η βροχή

Γυρεύοντας τον άνεμο  

26.5.2011

Aθήνα 

Χίβα Παναχί :Ένας άνθρωπος από στάχτη

Ένας άνθρωπος από στάχτη

Κάνει κύκλο στις φλέβες της υγρασίας

Αυτή η ταιριαστή νύχτα

 Μια παλαιά  ιστορία

Ένα ποτήρι βρασμένο κρασί

 Κάποτε ήρθαμε σε έκσταση  

Μου αρέσει η μυρωδιά του

Πίσω από τις κουρτίνες της επιθυμίας

 Στα σπίτια των κορμιών

Εμείς μοιάζουμε

Σε ανύποπτο χρόνο  

Η ξένη πεταλούδα του λαιμού μου πετάει

 Γδύνεται σ ένα φύλλο

Πιο μακριά στο μακρινό φως

Στο σκοτάδι οι αποστάσεις μηδενίζονται   

Πολύ σύντομα γεννιέται

Ένας άνθρωπος  από στάχτη 

Ήλιος και Αναμνήσεις από την Χίβα Παναχί

                                   

Ήλιος

       Ο αγαπημένος μου

  Θα μου φέρει ένα καλάθι 

Γεμάτο κίτρινα λουλούδια Θα τα κάνω ένα στεφάνι 

Γιά τον τάφο των ονείρων μου 

1993, Κουρδιστάν Ιράν

                                   Αναμνήσεις

                            Κάθε απόγευμα 

                               Ένα παιδί κάθεται 

                                              Κάθεται 

                                       Στις τσιμεντένιιες σκάλες 

                                                      Του σπιτιού

                                                       Κοιτάει επίμονα 

                                                      Στα μάτια των αναστεναγμών μου

                                                                                                  1995, Κουρδιστάν Ιράν 

Από τη συλλογή με τίτλο, Τα Μυστικά του Χιονιού 

Χίβα Παναχί ,2008 Αθήνα 

ο πίνακας είναι του φίλου μου Reza Nosreti , Κούρδος ζωγράφος

هیوا حوسێن پەناهی: ترووسکەکانی زەوییەکی ون

هیوا حوسێن پەناهی: ترووسکەکانی زەوییەکی ون Oct 2010

وا بیابان بە دووتا وێڵە
شەویش ڕاکشاوە، چاوەڕێی گەڕانەوەی ئەستێرەکان دەکات
بایەکی سارد، لێرە خۆی داشاردووە
بە دەم باوە، ڕۆشنایی مۆمەکان دەسووڕێنەوە
بڵاوە دەکەن وەک موناجات بە ناو بیاباندا
مشتێک لە خۆڵی ناو بیابان،
ناو لەپم بۆنی هەسارەی ئەوین دەدات.
ئاسمان لە دوورەوە کێڵگەی گەنمجاڕە.

گەر پەڕەسێلکەیەکت بینی بانگم بکە
خۆمان لە ژێر باڵەکانی دابشارین
لە ناو هەناسەکانماندا، دونیا بە هێمنی دەسووتێت
بە دوای ڕێگای نادیاری بیابانەوەین
شار چەندە تەنیایە
درەختەکان بۆنی نەمان و مەرگ دەدەن.

ڕوانینی چۆلەکە ئاساتم خۆش دەوێت، لە تاراوگەدا
بە ئەسپایی بۆ شوێن پێی برینەکانی تاسە دەگەڕێین لە سەر لەشمدا
خەمەکانی شار، ئاوەشتەی خەمەکانی ئاسمان بووە
لەرینەوەی مەمکەکانم هی هاوینێکی نەناسراوە
دونیا بەسەر باڵی پەپوولەیەکەوە دەسووڕێتەوە
سێبەرێکی دوورودرێژ ژێرکراسەکانم دادەپۆشێت
تەنیشتم پڕاوپڕی تۆزوخۆڵ
تەنیشتم پڕاوپڕی نەهامەتییە
سێبەرت شارێکی تازەیە
لە گەڵ باران دەئاخوێت.
شەراب بەرهەیوانەکەی شار دادەپۆشێت
لە گەڵ گوڵە ڕەنگامەکان، کە هەواڵی ئێمەیان بە شاردا دابەشیوە
هاودەمی مۆمی نادیاران نەزارەگەری خەمی مانگ بوون
لە دوورەوە داییساوە و بۆ باڵای بەرزت دەڕوانێت

Agousti 2010 Athens

Από τις μικρές γκρίνιες μιάς γυναίκας ,Χίβα Παναχί

Καθημερινά αυτή την ώρα αποχαιρετώντας μια άλλη μέρα καταπιάνονται οι σκέψεις γύρω από τη φωλιά μου ,σκέψεις σαν ψαριά κεεσύ γιαγιά σε θυμάμαι να λες «η αδικία από το πολύ πάχος που θα αποκτήσει θα σπάσει»και τα άπλα αθώα στοχαστικά ψαριά φέγγουν στην αναμονή .................
Από τις μικρές γκρίνιες μίας  γυναίκας ,Χίβα Παναχί

Χίβα Παναχί :Εμείς έχουμε ανάγκη ο ένας τον άλλον

Εμείς έχουμε ανάγκη ο ένας τον άλλον
Σαν τον τρελό
Σαν το σιτάρι τη γη
Εμείς έχουμε ανάγκη ο ένας τον άλλον
Σαν τη γη της ερήμου για το νερό
Σαν το ψάρι τη θάλασσα
Σαν τον άνθρωπο το οξυγόνο
Εμείς έχουμε ανάγκη ο ένας τον άλλον
Αν χωριστούν τα χεριά μας
Η κρυστάλλινη νύχτα δεν σπα
Από το παντοτινό κρύσταλλο πια θα βγει ένας χάρτινος ήλιος
Από το καημό τους οι δρόμοι θα σωπάσουν
Η μυρωδιά της σιγής απλώνεται
Προορισμοί των φωτειών δαρμών προς τον ήλιο μπλοκάρεται
Άβυσσος ο σκότος
Εμείς έχουμε ανάγκη ο ένας τον άλλον
Σαν τον τρελό
Σαν το σιτάρι τη γη
Εμείς έχουμε ανάγκη ο ένας τον άλλον
Σαν τη γη της ερήμου για το νερό
Σαν το ψάρι τη θάλασσα
 

Μετάφραση ενός κουρδικού τραγουδιού στα Ελληνικά

Χίβα Παναχί

Ο πίνακας είναι ενός Κούρδο καλλιτέχνη Fehmi Balayi

 6.2.2011 ΑΘΗΝΑ

ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ «qaqnas» της Χίβας Παναχί

ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ «qaqnas»

Της Χίβας Παναχί

Είναι μια ζαλισμένη ιστορία, απίστευτη που όσο το σκέφτομαι δεν βγάζω άκρη, δηλαδή, τι άκρη;

Εκείνο το μέρος και εγώ τι σχέση είχαμε μεταξύ μας γιατί και πώς και χιλιάδες άλλες σκέψεις να χορεύουν στο κύκλο της και να ξεχνώ και πάλι εκ νέου να επιστρέφουν τα μισά και ατελείωτα.

Σαν να ήμουν ένα χορταράκι που είχα φυτρώσει στο πουθενά, όπως έλεγε η αείμνηστη γιαγιά μου, οι ιστορίες της ήταν γεμάτες εικόνες και παράξενες γεύσεις, όμως το ερώτημα επιμένει να με τρώει γιατί έπρεπε να δω εκείνα τα παράξενα; Τι σχέση; Αυτά όλα να γυρνάνε και να ζαλίζουν το είναι μου, από πείσμα λέω στον εαυτό μου: σώπασε και περπατά σιωπηλά. Έτσι ίσως είναι καλυτέρα, όμως κατά βάθος ξέρω ότι η λογική της επιβίωσης με παρασύρει και με ξεγελά προς ένα ήρεμο κομμάτι, ίσιο.

Θυμάμαι, ναι θυμάμαι εκείνη την γλυκιά γειτόνισσά μας που έμοιαζε με μια αρχαία φιγούρα, με άσπρα μαλλιά, τρία σπίτια πάνω από μας έμεναν. Κάθε φόρα που την έβλεπα έλεγε: “ήταν γραφτό παιδάκι μου να συναντηθούμε” και εγώ απλά την κοίταζα με σεβασμό.

Το όνομά της, η κύρια “Zine”, πάντοτε ήταν γλυκιά και στοργική, μετρία στο ύψος της με παραδοσιακά κουρδικά ρούχα... την είχα πάντα έτσι στο μυαλό μου, μια ωραία μυρωδιά άγριων λουλουδιών που μόνο εκείνη ήξερε να φτιάξει την συνόδευαν και μάγευε την γειτονιά μας και εκτοπίζει το δικό μου μυαλό συνεχώς με τις σοφίες της και διηγήσεις που έκανε, να μας συνεπάρει η ροή του ποταμού πίσω από το σπίτι της γιαγιάς. Αλήθεια είναι το βουνό δεν ήταν μακριά και από μακριά έχεις την αίσθηση ότι είναι δίπλα σου.

Ο δρόμος μας ήταν πολύ περίεργος δρόμος. Βέβαια δεν το έχω πει σε κανέναν αυτό. Όταν νύχτωνε στο “Toushnawzar”* μέσα στο δάσος έβλεπες ότι μια ‘qaqnas* που έμοιαζε τόσο σε μια νεαρή γυναίκα πηγαινοέρχεται σαν να γεννάει ανήσυχη.

Την έβλεπα να ετοιμάζει μια φωτιά και να βγάζει τα φτερά της ένα προς ένα, στην φωτιά έβαλε κάθε της φτερό και έπειτα θρήνησε. Η qaqnas έπαιζε άρπα και τραγουδάει ένα δικό της ανήκουστο άσμα.

Τα σύννεφα καλύπτουν το ιερό βουνό καθώς την είδα να βγάζει μια φωνή σαν λύκαινα. Το ανατριχιαστικό ήταν ότι όταν κατάλαβα είμαι το μοναδικό άτομο στην οικογένεια και ανάμεσα σε όλους που την βλέπω. Δεν ήξερα τι να κάνω και εκείνες οι άναρθρες κραυγές της ήταν θεέ μου...

Έβλεπα τον αυτό μου κατάχλωμη σαν φάντασμα, τρελαμένη πια είχα γίνει, με πυρετό η γιαγιά έλεγε ότι “τα κοκάλά σου χαιρετάνε τις σκιές κορίτσι μου, να το θυμάσαι”.

Πώς έγινε η κυρία Zine ήρθε σπίτι μας μου έφερε ιερό νερό από τα πηγάδια που ήξερε μόνο εκείνη. Φυσικά δεν τόλμησα να βγάλω άχνα για όσα έβλεπα. Θα με πήγαινε σε ένα ιερό λουλούδι ή τόπο - ξέρω και εγώ - έτσι κράτησα το μυστικό μου, λυπήθηκα την ‘qaqnas”... Αναρωτιόμουν για ποιο λόγο έχει βρεθεί εκεί...

Μια μέρα είχα πάει στο σπίτι της θείας μου, πριν να μαζέψει ο ήλιος το πάθος της για την γη και το φεγγάρι να τραγουδά ανοιξιάτικους ύμνους, κοίταξα το“Toushnawzar”, όμως τι περίεργο που ήταν αυτό την qaqnas” δεν την είδα. Μερικές μέρες ηρέμησα όμως για ποιο λόγο είχε χαθεί; Έπρεπε να μάθω τον λόγο. Στην επιστροφή προς το σπίτι μας όλο έκανα διάφορα σενάρια στο νου μου και όμως διαψεύσθηκα καθώς την είδα πάλι στην ίδια κατάσταση.

Μετά λίγο καιρό κατάλαβα ότι η ‘qaqnas” έχει συνδεθεί με την μοίρα μου και με το σπίτι μας... Χωρίς να πω τίποτα στην γιαγιά μου πήγα στο ιερό βουνό, την είχα παρατηρήσει από μακριά, την έβλεπα να κλαίει να χτυπιέται, είχα ανάγκη να την δω από κοντά, έβγαλα τα σχολικά μου ρούχα, δεν φοβήθηκα μόνο λίγο άγχος...

Είδα μια φωτιά σε ένα καζάνι, πόσο έμοιαζε σε γυναίκα, μου είπε: “έλα κοντά πιες νερό κορίτσι μου”, είπε πάλι “γιατί ήρθες αργά; Είναι η τελευταία μου μέρα εδώ, πάρε αυτό το φτερό, ίσως να το χρειαστείς κάποτε, οπότε θα το κάψεις και η ζωή σου θα έχει φως και μην φοβάσαι” έκλαιγε... και τραγουδούσε...

Το έκρυψα το φτερούλι στο βιβλίο της “Jilaς ” και κοιμήθηκα... Είδα ότι πήγα κάπου στο ωκεανό σε μια χώρα μακρινή...

Είχε έρθει η μάνα μου να με υποδεχτεί, δεν μου άρεσε το καινούριο σπίτι μου, είπα στην μητέρα μου «δεν μου αρέσει αυτό το σπίτι, είναι άχρωμο και χάλια» η μητέρα μου θυμάμαι είπε «δεν πειράζει θα το βάψουμε θα γίνει όπως θες»... Ξύπνησα με πυρετό αυτή τη φορά, ήμουν σε μια έρημο. “Διψάω”, φώναξα... Όμως δεν πήρε πολύ χρόνο. Κατάλαβα ότι δεν με ακούει κανένας. Είχα χάσει τον τόπο και τον χρόνο...

Ξαναβρέθηκα στον ιερό ναό που πήγαινα με την γιαγιά μου. Ένα κερί για να είναι προστατεμένη η πόλη μου... Αλήθεια, δεν θυμάμαι πότε επέστρεψα στην “πόλη μου ”... Είπα στην Νταντά ότι πηγαίνω ταξίδι αύριο. Το αντιλήφθηκα ότι δεν της άρεσε αυτό που είπα.

Ήθελα να μαθαίνω τα νέα στον κόσμο. Έτσι πήρα από το δωμάτιό μου το παλαιό ράδιο. Η νταντά είχε πάντα ένα σύννεφο στα μάτια της δεν μου μιλούσε ποτέ, είχε δικές τις διηγήσεις κρυμμένες όλες.

“Έπρεπε να φύγεις” μου είπε μια φωνή. Κάποια κείμενα και ότι ήταν σημαντικό να βλέπω τον εαυτό μου σε δύσκολα μονοπάτια του βουνού. Γύρισα για μια στιγμή το κεφάλι μου, τα ηλιοτρόπια αντίκρισα, είχα ένα απίθανο και απερίγραπτο πόνο στο στήθος μου και έκλαψα... θυμήθηκα την “qaqnas “...

Στα σοκάκια που είχαν γεμίσει με αίμα την ξαναείδα, μόνο με χαιρέτισε και εγώ το ίδιο έκανα.

“Ερωτεύτηκα έναν άντρα χρώμα σκόνη” το μόνο που είπε. “Απελπισμένη είμαι”, είπε και εξαφανίστηκε. Μετά αρκετό καιρό είχα πάει στον Όλυμπο με μια παρέα. Την ξανασυνάντησα εκεί, μου λέει: “Τι έχεις;”

Θυμήθηκα ότι έπεσε τυχαία φωτιά στο φτερούλι, γι' αυτό εμφανίστηκε μάλλον, δεν της είπα τίποτα. “Ζήτα κάτι” μου λέει και έτσι ευχήθηκα από μέσα μου και άναψα ένα κεράκι σε έναν ναό της Ελλάδος .

1. Qaqnas το μυθικό πούλι που είναι θηλυκό στην κουρδική μυθολογία και πεθαίνει από τον πόνο της γέννας και ετοιμάζει το θάνατό του.

2. Toushnawzar” το κέντρο της πολιτείας των ιερων βουνών στο Ζαγγρούς με πανάρχαιες τελετές γονιμότητας.

Μάρτιος 2000 - Αθήνα (το διήγημα αυτό είναι ήδη δημοσιευμένο πριν χρόνια στα Κουρδικά και Γαλλικά).

ΤΑ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΑ ΑΝΕΜΙΖΟΥΝ ΠΑΡΑΜΥΘΕΝΙΑ ΤΗΣ ΧΙΒΑΣ ΠΑΝΑΧΙ

ΤΑ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΑ ΑΝΕΜΙΖΟΥΝ ΠΑΡΑΜΥΘΕΝΙΑ

Πάντα αγαπούσα τους άνεμους ,κάθε άνεμο είχε σχέση με την ύπαρξη μου έτσι τους βίωνα λεπτό προς λεπτό .   Είναι Αύγουστος ο άνεμος καθαρίζει το πρόσωπο της Αθηναϊκής φεγγαράδας.ο δρόμος και ο άνεμος επιμένουν, τον  νιώθω τον άνεμο με ήρεμο τρόπο να διαπερνά μαλλιά μου καθώς γαληνεύει το πρόσωπο μου με την  ύπαρξη του .
Πιστεύω ξέρει πώς είμαι ολοκληρωμένη μαζί του, παραλογίζομαι τόσο που καμία φόρα μέσα μου λέω ίσως αν είχε υπόσταση να μην με άφηνε να ξεφύγω από τα ματιά του . Αφού η ροή του απογευματινού ανέμου με παίρνει μαζί του πλησιάζω στο Θησείο θα έρθει η φίλη μου , η ΖΩΗ να τα πούμε από κοντά για καφέ . Υγρός είναι ο άνεμος έτσι το δέρμα μου αναπνέει ήρεμα  μαζί του ,μου αρέσει το χάϊδεμα του. Με καλεί κάποιος στο κινητό μου απαντώ «παρακαλώ ,aloo» την αναγνώρισα απλά ακόμη, την ιδία χαρακτηριστική παιδική φωνή . «Χίβακι μου δεν μπορείς να φανταστείς πόσα χρόνια ψάχνω τα ίχνη σου ..το τηλέφωνο σου και ο άνεμος γλίστρα  στα δάκρυα μου .
Φλασμπάκ όλες οι στιγμές ιστορικές πλέον ήταν στα χέρια του ανέμου ,της έδωσα ένα ρόδι πρώτη δημοτικό στο διάλειμμα και η Νασίμ αντιπροσώπευε το όνομα της ,δηλαδή, το απαλό άνεμο με το ήρεμο βλέμμα της χαμογέλασε με εκείνα τα πράσινα μάτια , με το ξανθό κατσαρό μαλλάκι που έβγαινε από σχολική μαντίλα της ανέμιζαν   παραμυθένια τα καλοκαιριά μας .
Δεν θυμάμαι τι απαντούσα άπλα το κινητό μου  σαν να είχα περάσει από ένα ποτάμι ,από συγκίνηση τρέμω ,ο άνεμος με σφίγγει στην πνοή του φτάνει η φίλη μου με αγκαλιάζει .
Ανεμίζει η νύχτα μας στην σκιά της ιστορίας και της πορείας .
Χίβα Παναχί
12.8.2010

Σπίθες από τη χαμένη γη ,Χίβα Παναχί

Σπίθες από τη χαμένη γη

Σε αναζητεί η έρημος
Η νύχτα ξαπλωτή αναμένει να επιστρέψουν τα χαμένα άστρα
Ένας κρύος άνεμος κρύβεται εδώ
Τρεμοπαίζουν οι ευχές των κεριών για το δρόμο
Επιθυμία αγκαλιάζει τον κρύο άνεμο

Μια χούφτα από το χώμα της Ερμού
Τα χέρια μου χαζεύουν τα άστρα του έρωτα
Ο ουρανός πια μοιάζει με σταρένιο κτήμα από μακριά
Αν βρεθεί μια κίχλη να κρυφτούμε στην σκιά της
Στις ανάσες μας σιγανοκαίγεται ο κόσμος
Αναζητάμε τον χαμένο δρόμο της έρημο
Η πόλη πια είναι μόνη της
Τα δέντρα μυρίζουν θάνατο

Αγαπώ το σπουργίτι του βλέμματός σου στην ξενιτειά
Αναζητούν ήρεμα για τις πληγές της επιθυμίας στο κορμί μου
Ο καημός της πόλης αναμείχθηκε πια με την θλίψη του ουρανού
Η τρικυμία στα στήθη μου είναι από καλοκαίρι
Ο κόσμος φτερουγίζει στα φτερά μιας πεταλούδας
Η μακρινή σκιά μου σκεπάζει τα εσώρουχα
Γεμίζει πια γύρω από σκόνες, φουρτούνες
Η σκιά σου είναι μια νέα πόλη
Με την βροχή μιλά
Με το κρασί που γέμισε τις αυλές της πόλης
Με τις βελανιδιές όταν μοίρασαν τα νέα μας στον κόσμο
Το κεράκι να μαρτυρεί τη φεγγαράδα πως καίγεται από μακρυά

Χίβα Παναχί
Αύγουστος 2010
ΑΘΗΝΑ